Tegenwoordig is de olijfboom een populaire plant voor in de tuin en op balkon. Voor mijn verjaardag kreeg ik in mei ook een klein olijfboompje in een potje. Weinig water geven dacht ik. Na een paar weken vielen alle blaadjes eraf. Te weinig water dus. Gelukkig heeft het boompje dit overleefd en kreeg het weer blaadjes door regelmatig water te geven. Maar nu komt de winter er aan. Hoe verzorg je een olijfboom in de winter? Ik ga op onderzoek uit.
Olijfbomen houden van milde winters en droge zomers. Bij vorst en vrieskou heeft een olijfboom bescherming nodig. Er zijn heel wat soorten olijfbomen en de ene soort kan beter tegen ons klimaat dan de andere soort. Bij sommige soorten sterven de takken al af bij 2 graden vorst. De voor hier gekweekte soorten met een stamomvang kleiner dan 20 cm verdragen 5 graden vorst. Oudere olijfbomen met een grotere stamomtrek zijn bestand tot 15 graden kortstondige vorst. Bij strenge langdurige vorst onder de -8/-10 graden moeten de kroon, de stam en de kluit beschermd worden. Olijfbomen in de volle grond zijn minder kwetsbaar dan bomen in kuip of plantenbak. Alleen oudere olijfbomen kunnen in ons klimaat onder speciale condities in de volle grond gezet.
Beschermen bij vorst
Als de olijfboom ’s winters in een pot of bak staat, is het verstandig om de boom te verplanten naar een grotere pot of bak met aan de binnenkant tempex of noppenfolie om te voorkomen dat de kluit bevriest. De bovenkant van de grond dek je eventueel ook af om invriezen te voorkomen.
Afhankelijk van de stamdikte moet je bij vorst de olijfboom geheel beschermen. De stam pak je extra in met jute of vliesdoek. Dan de gehele plant afdekken met een speciale winterhoes met rits. Je kan ook het vliesdoek gebruiken. Een warmtesnoer gebruik je bij zeer strenge vorst. Als de verpakking lang om de olijfboom zit, lucht dan af en toe. Zo voorkom je dat het binnenin te vochtig wordt. Het is ook mogelijk om de olijfboom tijdens een vorstperiode te verplaatsen naar een vorstvrije, beschutte ruimte of plek. Een olijfboom is een wintergroene plant en heeft dus wel licht nodig om te overleven. Geef hem ook af en toe wat water als de grond is uitgedroogd.
Geen natte voeten
De wortels van de olijfboom kunnen niet tegen te veel vocht. Bij een olijfboom in pot is het belangrijk dat er voldoende gaten onderin zitten zodat het water snel weg kan lopen. Beter is om onderin eerst een laag grind of Hydrokorrels te doen voor optimale drainage. De wortelkluit mag niet in een laag water komen te staan, want hierdoor kan wortelrot optreden. Wortelrot zie je pas na verloop van tijd. Bij een natte winter dek je de kluit af met een stukje plastic of plank. De grond mag ook niet geheel uitdrogen.
Hoeveel water
De olijfboom staat het liefst in licht vochtige grond. Dit houdt in dat in de zomer als de plant in de volle zon staat, je 2 tot 3 keer per week water moet geven. De regel is als volgt: als de grond driekwart droog is, geef je opnieuw water. In de herfst en de winter heeft de olijfboom veel minder water nodig want dan gaat hij in rust. Toch mag ook dan de grond niet uitdrogen. Omdat de wortels van de boom snel groeien, is het raadzaam om hem al na een jaar in een grotere pot te zetten.
Bladverlies en bruin blad
Na een langdurige vorstperiode en vrieskou komt het vaak voor dat een olijfboom flink wat blad verliest of last heeft van bruine bladeren. Na de winter kan je met je nagel een stukje bast van de twijg wegkrabben. Als het gedeelte hieronder groen is, zal de olijfboom op deze twijgen weer nieuw blad aanmaken. Nadat de vorst volledig voorbij is, snoei je de kale takken of twijgen met bruine bladeren met ongeveer 2/3 terug om nieuwe groei te stimuleren. Wees echter niet te rigoureus met het snoeien. Laat takken of overhangende twijgen minstens 20 à 25 lang bij een wat grotere boom.
Verder kan je de olijfboom in maart/april bemesten. Ook dat bevordert het herstel. En vergeet het watergeven niet als de grond is uitgedroogd. Een olijfboom kan er zeker 3 maanden over doen om bij te komen van vorstschade. Eind mei/begin juni begint een olijfboom pas met het produceren van nieuwe blaadjes en twijgen.
Barst in stam
Door grote verschillen tussen de dag- en nachttemperatuur ontstaat er soms een barst of scheur in de stam van de boom. Ook kan de sapstroom in de stam bevriezen waardoor de stam gaat uitzetten. De kans is dan groot dat er door het uitzetten een barst verschijnt. Zit er eenmaal een barst in de stam, dan kan je daar niets meer aan veranderen. Vaak zal de natuur gewoon zijn werk doen en zal de olijfboom uit zichzelf de barst of de wond proberen te helen.
Door Hennie van Elderen
Bronnen:
https://www.palmexpert.nl/verzorgingstips/overwinteren-olijfbomen