Natuurvriendelijk tuinieren op volkstuinenpark VTV Blijdorp
Hier vind je informatie over het natuurvriendelijk tuinieren en groenbeleid en -beheer op VTV Blijdorp. Voor een uitgebreide visie van de Groencommissie hierop, lees hun artikel.
De Algemene tuinen van VTV Blijdorp zijn onderdelen van het complex en voor alle tuinders en bezoekers toegankelijk. Ze worden door de leden in het gezamenlijk onderhoud bijgehouden. Het onderhoud is zoveel mogelijk natuur- en milieuvriendelijk. Dit is al jaren het beleid van VTV Blijdorp.
Inmiddels zijn de Gemeente Rotterdam en de omringende Waterschappen ook overgegaan tot natuur- en milieuvriendelijker beleid.
REDEN
• door menselijk gedrag verdwijnen veel soorten insecten en zoogdieren en planten
• dat willen we graag anders; op ons volkstuincomplex streven we dat na: beter natuurbehoud
• voor bijvoorbeeld wilde bijen kunnen bloemen in onze tuinen een stapsteen zijn naar andere leefgebiedjes in de regio
• om biodiversiteit leidend te laten zijn
• een hogere diversiteit aan planten en dieren levert een stabieler ecosysteem op
• meeste mensen vinden een afwisselende natuur interessanter om naar te kijken en in te leven
• naar buiten toe een signaal dat het beheer gericht is op biodiversiteit
• bestendigen voortbestaan complex
GEZAMENLIJKE AFSPRAKEN
• gifvrij
• geen kunstmest
• geen overbemesting
• natuurvriendelijk beheer op de algemene tuinen en
• als voorbeeld voor de individuele tuinen
• stimuleren natuurlijke diversiteit van plant en dier
• leefbaarheid voor alles/iedereen
• toekomst voor alles/iedereen
Meer details kun je vinden in onderstaande links
Lees over:
De tuinen van ons allemaal
VTV Blijdorp is een openbaar park met sluitingstijden, zie de borden op de hekken. In totaal zijn er 11 tuinen die door de vereniging worden beheerd. Al die tuinen hebben een eigen karakter, door hun ligging en geschiedenis. De tuinen reflecteren ook de diverse ideeën van de leden over tuinen en tuinieren, van zwarte aarde, perkbeplanting tot hoge blokbeplanting met grassen, losse natuurlijke tuinen en schaduwtuinen met bodembedekkers. De tuinen laten ook zien welke planten gedijen in een specifieke omgeving (biotoop).
Er zijn drassige stukken, slootkanten, zonnige zijdes, schaduwplekken, noem maar op. Elke tuin of perk kent zijn eigen onderhoud. Gezamenlijk vormen ze een prachtige diversiteit voor mens en dier. De een moet wekelijks gewied en bijgehouden worden, de ander slechts om de maand. Welke tuinen zijn er eigenlijk en hoeveel moet er aan gebeuren?
De tuintjes van de leden zijn uiteraard niet toegankelijk. Wil je er eentje in het bijzonder zien? Maak een afspraak.
Lees meer hier over de tuinen van ons allemaal, de wandelroute langs bomen op ons park, divers tuinen en meer:
Bloembollen
In de algemene tuinen van VTV Blijdorp worden alleen biobollen gepoot. Om één belangrijke reden: er is geen gif gebruikt.
Bijvriendelijk
De bloembollen die in de diverse tuincentra en supermarkten worden aangeprezen als bijvriendelijk zijn dat lang niet altijd. Ook al vliegen op de mooie kleurrijke plaatjes de zoemende insecten je bijna tegemoet, als er niet op staat dat ze biologisch zijn, zijn ze dat ook meestal niet. Helaas….
De meeste bollen worden gedompeld in gif. De bollen nemen dat gif op en het gif is in alle delen van de plant aanwezig. Ook in de nectar en het stuifmeel waar de bestuivende insecten van eten. Ze geven mooie bloemen met nectar voor de vroege bijen maar het gif veroorzaakt ernstige oriëntatieproblemen en/of de dood.
Compost
Het zwarte goud
• mulchlaag tussen de planten
• een laagje van enkele centimeters is voldoende
• wormen en andere bodemorganismen werken het in de bodem en zorgen voor verdere vertering
• kwaliteit en bewerkbaarheid van de bodem gaat er flink op vooruit en
• daardoor minder snel uitdrogen en minder inklinken
• levert voedingstoffen voor de planten
• gezeefde compost is ook zeer geschikt om te mengen tot potgrond en om plantgaten voor te bereiden
• geen groenafval
• geen ecologische voetstap
• minder kosten ivm het afvoeren van groenafval van het complex
Compost op eigen tuin
• eenvoudige opslag tuinafval
• weinig moeite: weinig gesleep en gesjouw
• geen groenafval
• geen ecologische voetstap
• gratis
Gif – natuurvriendelijke bestrijding
Gebruik geen bestrijdingsmiddelen. Als je de bladluizen bespuit met gif, dood je ook de lieveheersbeestjes die ze anders zouden opeten. Kleine zangvogels krijgen gif binnen omdat ze ook bladluizen eten. Bestuivende insecten krijgen het gif op bloemen binnen en kunnen niet meer functioneren. Een deel van het gif komt via regen e.d. in het grondwater en vervolgens in het oppervlaktewater en het vergiftigt de bodem en de bodemdiertjes. Beter: afwachten, fysiek weghalen, biologische bestrijding.
Insecten
Veel insecten zorgen voor het bestuiven van de planten. De appel en peer, maar ook dat we bonen, tomaten en aardbeien op ons bordje hebben. Zorg voor een geschikte leefomgeving en waardplanten waar deze, soms maar kortlevende, insecten kunnen bestaan is van levensbelang.
Maaien van de Zonnelaan en Wilgenlaan
Natuurvriendelijk bermbeheer is hard nodig voor het voortbestaan van wilde bloemen en planten en de daarin levende insecten, vogels, amfibieën, reptielen en kleine zoogdieren. De helft van inheemse planten is in bermen te vinden, ook zeer zeldzame en bedreigde soorten.
Bij natuurvriendelijk en ecologisch bermbeheer wordt 1-2 x per jaar, 70% tot 85% van de berm gemaaid. Doel van dit maaibeheer is verschraling van de bermen (over lange termijn) zodat meer soorten planten er kunnen groeien, zich goed ontwikkelen, bloeien en zaad verspreiden. Dieren krijgen de kans om tijdig weg te komen en deels te overleven in de stukjes die blijven overstaan.
Deze wijze van natuurvriendelijk bermbeheer bespaart VTV Blijdorp ook nog eens 150 tuinbeurturen.
Moestuin
Biologisch moestuinieren zorgt ervoor dat je geen bespoten groenten in je mond stopt. Door geen kunstmest te gebruiken zorg je er voor dat het natuurlijk evenwicht minder verstoord wordt.
Onkruid – ongewenste planten
Sommige zogenaamde onkruiden zijn ecologisch best interessant, b.v. vanwege de vruchten voor vogels (braam, klimop), de nectar en stuifmeel voor insecten (braam, guldenroede, bonte gele dovenetel) of als waardplant voor vlinders (brandnetel, klimop). Maar ze kunnen, als je ze niet bijtijds in de gaten hebt, erg lastig te verwijderen zijn. Niet dat dat moet, maar ze kunnen erg veel plaats gaan innemen en andere planten verdringen of overgroeien.
Paden
In 2012 zijn de paden geasfalteerd. Doordat de bodem zakt ontstaan er scheuren in het asfalt.
Als proef hebben we, samen met SVIN, in 2020 besloten proefvlakken met halfverharding aan te leggen. De Wilgenlaan is gedeeltelijk opnieuw geasfalteerd vanwege de doorloop naar IJskelder en Park 16hoven.
Bij beide typen verharding dient elk tuinlid het aan de tuin grenzende pad te vegen en te zorgen dat men niet uitglijdt door algen en mosvorming door regelmatig te vegen en het strooien van zand.
Asfalt
• weinig water doorlatend
• plasvorming
• lastig te herstellen
• enorme ecologische voetafdruk: stank en materieel
kosten: niet bekend, maar hoger dan halfverharding
Halfverharding op basis van restmateriaal van kalkgesteente
• 100% milieuvriendelijk
• natuurlijke uitstraling
• waterdoorlatend: geen plasvorming
• onderhoudsarm
• eenvoudig te herstellen
• CO2 neutraal
• lage ecologische voetafdruk
kosten: aanleg kost incl. aanvoer materiaal € 10 /m2
Planten
Wij schreven ook diverse artikelen over planten.
De plantenmarkt van VTV Blijdorp
Deze halfjaarlijkse gebeurtenis is, sinds 2015, een succes qua plantenaanbod, bezoekersaantallen en opbrengst voor de vereniging. Op de markt komen steeds meer tuinders van ons eigen complex, maar ook van omliggende complexen en uit de straten in de buurt.
De opbrengst wordt gebruikt voor de aanschaf van biobollen, planten en bijzondere projecten in de algemenen tuinen van onze vereniging.
De Plantenmarkt is niet alleen interessant voor de vereniging. Het bezoek van onze plantenmarkt verhoogt in ieder geval niet je ecologische voetafdruk!
Plastic
Er wordt nog best veel plastic in tuinen gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan worteldoek. Er zijn alternatieven.
Snoeien
Bij struiken zoveel mogelijk natuurlijke snoei toepassen. Zo zorg je ervoor dat een struik zowel kan bloeien als vrucht kan dragen.
Takkenrillen en houtstapels
Takkenrillen en houtstapels zijn een essentieel onderdeel van een evenwichtige biotoop. Dood hout leeft.
Takkenril
Een takkenril is tussen paaltjes opgestapeld snoeiafval. Hoogte naar wens; breedte 75 – 100 cm.
Bij de opbouw kan onderin een egelmand worden geplaatst.
Houtstapels
Een houtstapel is een opeenstapeling van boomstammetjes en dikke takken met een lengte van elk circa 60 cm.
