De vruchten van struiken en bomen waren dit jaar vroeg rijp omdat het tot augustus zeer warm was. Lijsterbessen en vlierbessen waren bijna een maand vroeger rijp dan normaal.
Ook walnoten, eikels en beukennootjes waren vroeg. Ondanks de droogte is 2018 een goed mastjaar geworden. Maar wat is een mastjaar eigenlijk? Een mastjaar is de benaming voor een jaar waarin bomen en planten veel vruchten dragen. Het woord ‘mast’ betekent hier ‘varkensvoer’. In vroeger tijden werden varkens in de herfst het bos in gestuurd om zich tegoed te doen aan eikels, beukennootjes en andere boomvruchten. In een goed mastjaar is er een overvloed aan voedsel in het bos. Dit jaar viel er ongeveer 6,4 miljoen kilo eikels en beukennootjes van de bomen op de Veluwe. Genoeg voedsel voor bepaalde dieren zoals de wilde zwijnen om de winter door te komen.
Veel beukennootjes en grote eikels
Beuken produceren meestal maar één of maximaal twee jaar achter elkaar beukennootjes waarna er één of zelfs twee jaar volgt zonder nootjes. Voor het zesde jaar op rij produceerde de beuk nu beukennootjes wat heel bijzonder is. Uit een steekproef op zeven locaties op de Veluwe bleek dat in 84% van de bolsters nootjes zaten. De eerste eikels vielen al half augustus. Dat is zeer vroeg en kwam waarschijnlijk door de recordhoge temperaturen vanaf april. De eikels waren dit jaar ook opvallend groot, zelfs bij de bomen op het schrale Veluwse zand.
Mastverwachting en de effecten
De grote hoeveelheid eikels en beukennootjes betekent dat de zwijnen misschien wel tot in het verre voorjaar mast tot hun beschikking hebben. Het gevolg is dat je de zwijnen veel minder vaak zult zien, omdat ze maar weinig moeite hoeven te doen om voldoende voedsel te vinden. Het is dan ook moeilijker om in te schatten hoeveel zwijnen er op de Veluwe rondlopen. Positief effect van het grote voedselaanbod is dat het aantal aanrijdingen beperkt blijft. De eerste biggen worden al in december en januari geboren. Op dit moment is de inschatting dat de voorjaarsstand in 2019 gelijk of zelfs hoger zal zijn dan het record in 2018.
Bronnen:
www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=24632
vroegevogels.bnnvara.nl/nieuws/veel-eikels-dit-jaar
Hennie van Elderen